એમેઝોન રેસમાંથી હટી જતા હવે ચાર કંપનીઓ વચ્ચે મીડિયા રાઇટ્સ મેળવવાનો જંગ
IPLના મીડિયા અધિકારોને લઈને હોબાળો મચી ગયો છે. મીડિયા અધિકારોના વિજેતાની જાહેરાત 12 જૂને થઈ શકે છે, BCCIને આનાથી હજારો કરોડની કમાણી થવાની આશા છે. હવે આ રેસમાં માત્ર ચાર કંપનીઓ જ બાકી છે, જેની વચ્ચે આ લડાઈ ચાલી રહી છે. IPLની વાત કરીએ તો BCCIએ 2023 થી 2027 સુધી મીડિયા અધિકારો માટે ટેન્ડર બહાર પાડ્યા છે. અત્યાર સુધી, મીડિયા અધિકારો સ્ટાર-ડિઝની પાસે છે. પરંતુ હવે કોન્ટ્રાક્ટ નવેસરથી નક્કી કરવામાં આવી રહ્યો છે.
પ્રસારણ હકો માટે કેવું છે ગણિત ?
IPL પ્રસારણ માટે ભારતીય ઉપખંડની સ્થાનિક પ્રસારણ અધિકારોની મૂળ ફી ₹49 કરોડ પ્રતિ મેચ છે. પાંચ વર્ષમાં 74 મેચો ધરાવતી ટુર્નામેન્ટનો ખર્ચ ₹18,130 કરોડ અથવા દર વર્ષે ₹3,626 કરોડ થાય છે. BCCI 2018-2022ના ચક્રમાં કમાણી કરતા લગભગ ત્રણ ગણી કમાણી કરી શકે છે, જ્યારે સ્ટાર ઇન્ડિયાએ 16,347 કરોડ રૂપિયાથી વધુના મીડિયા અધિકારો ખરીદ્યા હતા. સ્ટાર ઈન્ડિયા પહેલા, સોની પિક્ચર્સ નેટવર્ક્સ પાસે એક દાયકા સુધી રૂ. 8,200 કરોડના મીડિયા અધિકારો હતા.
આ વખતે ચાર અલગ-અલગ પેકેજમાં ટેન્ડર
વાસ્તવમાં, આ વખતે મીડિયા અધિકારોની હરાજી પણ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે ટીવી અને ડિજિટલ અધિકારો માટે અલગ-અલગ ટેન્ડર બહાર પાડવામાં આવ્યા છે. આ વખતે ટેન્ડરની ચાર અલગ-અલગ શ્રેણીઓ બહાર આવી છે, જેમાં ટીવી રાઇટ્સ, ડિજિટલ રાઇટ્સ, ઓવરસીઝ રાઇટ્સ, પ્લેઓફની મેચ માટેના રાઇટ્સનો સમાવેશ થાય છે. ચાર અલગ-અલગ પેકેજો એવી રીતે નક્કી કરવામાં આવી રહ્યા છે કે શરૂઆતના 3 વર્ષમાં પ્રતિ સિઝનમાં 74 મેચ હશે, જ્યારે છેલ્લી 2 સિઝનમાં પ્રતિ સિઝનમાં 94 મેચો થવાની સંભાવના છે. મજબૂત રેસ ધરાવતી ચાર કંપનીઓએ ટીવી અને ડિજિટલ બંને માટેના અધિકારો માંગ્યા છે.
અમેઝોન છેલ્લી ઘડીએ રેસમાંથી હટી ગયું
જો કે છેલ્લા દિવસે જ એમેઝોને આ રેસમાં પોતાની જાતને પાછળ રાખી દીધી છે. આવી સ્થિતિમાં હવે માત્ર ચાર કંપનીઓ જ લડી રહી છે જેમાં રિલાયન્સ, સ્ટાર-ડિઝની, સોની અને ઝી સામેલ છે. આવી સ્થિતિમાં, એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આ કંપનીઓ ટીવી અને ડિજિટલ અધિકારો માટે નાણાંનો વરસાદ કરવા માટે સ્પર્ધા કરશે.
ડીજીટલ રાઇટ્સ માટે પણ રેસ વધુ તીવ્ર
જ્યારે કેટલીક કંપનીઓ એવી છે જે માત્ર ડિજિટલ રાઈટ્સ માટે ઉત્સાહિત છે. ટાઈમ્સ ઈન્ટરનેટ, ફન એશિયા, ડ્રીમ11, ફેનકોડ, તેમજ સ્કાય સ્પોર્ટ્સ સહિત, સુપરસ્પોર્ટ્સે વિદેશી અધિકારો માટે પગ મૂક્યો છે. બીસીસીઆઈએ છેલ્લી વખતે મીડિયા અધિકારોથી 16,347 કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી હતી, પરંતુ આ વખતે ટેન્ડર બેઝ 32,000 કરોડને પાર કરી ગયો છે. પહેલા એવું માનવામાં આવતું હતું કે આ વખતે મીડિયા અધિકારોની રકમ 60 હજાર કરોડ સુધી પહોંચી શકે છે, પરંતુ એમેઝોન પાછી ખેંચી લીધા પછી તેની આશા ઓછી દેખાઈ રહી છે.
