ઇન્ડો- પેસિફિક વિસ્તારમાં ન્યુઝીલેન્ડનાં ‘ચીન ‘ પ્રેમથી તણાવ
નમસ્કાર ગુજરાત ન્યૂઝ વેલિંગ્ટનઃ
ઈન્ડો-પેસિફિકના લગભગ તમામ દેશો ચીનના આક્રમક અને વિસ્તરણવાદી વલણથી પરેશાન છે. જોકે આ બધા વચ્ચે ન્યુઝીલેન્ડની ચીન પ્રત્યેની સહાનુભૂતિ ફરી વિશ્વ સામે જાહેર થઈ છે. ભારત, જાપાન, ઓસ્ટ્રેલિયા, ફિલિપાઈન્સ સહિતના ઘણા દેશોના ચીન સાથે સારા સંબંધો નથી (ચીન આક્રમક વિદેશ નીતિ) અને આ દરમિયાન ન્યુઝીલેન્ડના વડાપ્રધાન જેસિન્ડા આર્ડર્ને ચીન સાથે મળીને કામ કરવાની જાહેરાત કરીને આ દેશોના તણાવમાં વધારો કર્યો છે.
અર્ડેને ચીન સાથેના સંબંધને લઇ કરી જાહેરાત
અર્ડર્નના આ નિર્ણયને કારણે ઓસ્ટ્રેલિયાને સૌથી મોટી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડશે. કોરોના મહામારીની શરૂઆતથી જ ચીન અને ઓસ્ટ્રેલિયા વચ્ચેના સંબંધો ખૂબ જ ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. ચીને ઓસ્ટ્રેલિયા સાથે લગભગ તમામ વેપાર સંબંધો તોડી નાખ્યા છે. આટલું જ નહીં ચીની સેનાએ ઓસ્ટ્રેલિયાને ઘેરવા માટે સોલોમન ટાપુઓ સાથે સૈન્ય કરાર પણ કર્યો છે. આવી સ્થિતિમાં ભારત ઈન્ડો-પેસિફિકમાં ચીનના વધતા પ્રભાવથી અછૂત નહીં રહે.
‘ચીન સાથેની મિત્રતાથી ખુશ પણ સોલોમનથી નિરાશ’
બીબીસી સાથે વાત કરતા પીએમ જેસિન્ડા આર્ડર્ને કહ્યું કે તેઓ ન્યુઝીલેન્ડના ચીન સાથેના મજબૂત સંબંધોના પડખે છે. જોકે, તેમણે સોલોમન ટાપુઓ સાથે ચીનના સુરક્ષા કરાર પર નિરાશા વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે સોલોમન ટાપુઓમાં રમખાણો થયા હતા ત્યારે ઓસ્ટ્રેલિયા અને ન્યુઝીલેન્ડે ત્યાંની સરકારના કહેવા પર ખુલ્લેઆમ મદદ કરી હતી. જો તેમને વધુ જરૂર હોય તો અમે મદદ અને સમર્થન કરવા તૈયાર છીએ. આવી સ્થિતિમાં ચીન સાથે આવો કરાર કરવાની શું જરૂર હતી?
ન્યુઝીલેન્ડ અને ચીન વચ્ચેની મિત્રતાની ભારત પર અસર
ન્યુઝીલેન્ડ અને ચીન વચ્ચેની મિત્રતાની ભારત પર પણ અસર થવાની સંભાવના છે. ન્યુઝીલેન્ડ પેસિફિક મહાસાગરના ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ વિસ્તારમાં સ્થિત છે. નાના હોવા છતાં, આ દેશમાં વ્યવસાયની ઘણી સંભાવનાઓ છે. ન્યુઝીલેન્ડમાં લગભગ 175,000 ભારતીયો રહે છે. આમ છતાં ભારત અને ન્યુઝીલેન્ડ વચ્ચે સંરક્ષણ સંબંધોના ક્ષેત્રમાં ખૂબ જ ઓછી પ્રગતિ થઈ છે. ન્યુઝીલેન્ડમાં ચીનનું વર્ચસ્વ પ્રશાંત મહાસાગરમાંથી પસાર થતા મહત્વના દરિયાઈ વેપાર માર્ગ પર ભારત માટે જોખમ વધારશે. એટલું જ નહીં ભવિષ્યમાં પૃથ્વીના સૌથી દક્ષિણ ખંડ એન્ટાર્કટિકામાં ભારતીય મિશનને લઈને મુશ્કેલી ઊભી થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં ભારતીય વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર માટે ન્યૂઝીલેન્ડને પોતાની કોર્ટમાં લાવવાનો મુશ્કેલ પડકાર બની શકે છે.
