ભારતમાં 19 એપ્રિલથી ચૂંટણી, 7 તબક્કામાં ચૂંટણીનું આયોજન, 4 જૂને પરિણામ, જાણો ક્યા રાજ્યોમાં ક્યારે થશે ચૂંટણી ?

26 બેઠકો પર વિધાનસભાની પેટાચૂંટણી, ચાર રાજ્યમાં વિધાનસભા ચૂંટણી, ઓરિસ્સા, સિક્કિમ, અરુણાચલ પ્રદેશ, આંધ્રપ્રદેશ વિધાનસભા ચૂંટણી

લોકસભા ચૂંટણીનો પહેલો તબક્કો – 19 એપ્રિલે મતદાન, (102 સીટ) 4 જૂને પરિણામ
લોકસભા ચૂંટણીનો બીજો તબક્કો – 26 એપ્રિલે મતદાન, (89 સીટ)
લોકસભા ચૂંટણીનો ત્રીજો તબક્કો – 7 મેએ મતદાન (94 સીટ)
લોકસભા ચૂંટણીનો ચોથો તબક્કો – 13 મેએ મતદાન (96 સીટ)
લોકસભા ચૂંટણીનો પાંચમો તબક્કો – 20 મેએ મતદાન (49 સીટ)
લોકસભા ચૂંટણીનો છઠ્ઠો તબક્કો – 25 મેએ મતદાન (57 સીટ)
લોકસભા ચૂંટણીનો સાતમો તબક્કો – 1 જૂન (57 સીટ)

ગુજરાતમાં ત્રીજા તબક્કામાં પાંચ વિધાનસભાની પેટા ચૂંટણી, માણાવદર, પોરબંદર, વાઘોડિયા, વિજાપુર, ખંભાત, ગુજરાતમાં 26 સીટોનું મતદાન 7 મે રોજ થશે, આજથી ભારતભરમાં આચારસંહિતા લાગુ, 91 કરોડ મતદારો નક્કી કરશે ભારતનું ભાવિ

ઇલેક્શન કમિશન ઓફ ઇન્ડિયા (ECI) દ્વારા લોકસભા ચૂંટણી 2024 (Loksabha Election 2024) માટેની તારીખોનું એલાન કરી દેવામાં આવ્યું છે. ભારતમાં લોકસભાની સાથે કેટલાક રાજ્યોની વિધાનસભાની ચૂંટણી પણ આયોજિત થશે. દિલ્હીમાં મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર રાજીવ કુમારે નવનિયુક્ત ચૂંટણી કમિશનર જ્ઞાનેશ કુમાર અને સુખબીર સિંહ સંધુ સાથે ખાસ પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં આખો કાર્યક્રમ જાહેર કર્યો હતો. 

પ્રથમ તબક્કાનું મતદાન 19 એપ્રિલે થશે. બીજા તબક્કાનું મતદાન 26 એપ્રિલે, જ્યારે ત્રીજા તબક્કાનું મતદાન 7 મેના રોજ, ચોથા તબક્કાનું મતદાન 13 મેના રોજ, પાંચમા તબક્કાનું મતદાન 20 મેના રોજ થશે. છઠ્ઠા તબક્કાનું મતદાન 25 મેના રોજ થશે અને સાતમા તબક્કાનું મતદાન 1 જૂને થશે. જ્યારે મતગણતરી 4 જૂને થશે. ભારતમાં 26 સ્થાનો પર વિધાનસભાની પેટા ચૂંટણીનું પણ આ ચૂંટણી સાથે આયોજન કરાયું છે. જેમાં ગુજરાત, બિહાર, કર્ણાટક સહિત ઘણાં રાજ્યોનો તેમાં સમાવેશ થયો છે.

General Election to Lok Sabha 2024 – All Phase Map pic.twitter.com/ils9MiK5U3

— Election Commission of India (@ECISVEEP) March 16, 2024

ઇલેકશન કમિશન ઓફ ઇન્ડિયાના મુખ્ય ઇલેક્શન કમિનર રાજીવકુમારે જણાવ્યું હતું કે ચૂંટણી પંચ સંપૂર્ણ પણે પોતાની તૈયારી સાથે તૈયાર છે. અમારું મુખ્ય લક્ષ્ય નિષ્પક્ષ ચૂંટણી યોજાય તેના પર રહેલું છે. જેમાં 10.5 લાખથી પણ વધુ બૂથ ઉભા કરાશે અને 97 કરોડ મતદાતા પોતાના મતનો ઉપયોગ કરશે. ભારતભરમાં 55 લાખ ઇવીએમ મશીનનો આ વખતે ઉપયોગ કરાશે. ભારતની ચૂંટણી પર સમગ્ર વિશ્વની નજર રહેલી છે. સૌથી મોટી લોકશાહીમાં ચૂંટણીનું આયોજન એક પડકાર છે. અત્યાર સુધીમાં 400થી વધુ વિધાનસભા ચૂંટણીનું આયોજન ભારતના ચૂંટણી પંચે કર્યું છે. અમે દરેક રાજ્યમાં જઇને સમીક્ષા કરી લીધી છે. 82 લાખ લોકો એવા મતદાર છે જેઓ 85 વર્ષથી ઉપરના લોકો છે. આ તરફ 1.82 કરોડ લોકો પહેલીવાર ચૂંટણીમાં મતનો ઉપયોગ કરશે.

ગુજરાતમાં ક્યારે મતદાન ?
ગુજરાતમાં લોકસભા ચૂંટણીની તારીખનું એલાન થયું છે. રાજ્યની બધી 26 બેઠકો માટે એક જ તબક્કામાં 7 મેના દિવસે મતદાન યોજાશે. કેન્દ્રીય ચૂંટણી પંચે લોકસભા ચૂંટણીનો જે કાર્યક્રમ જાહેર કર્યો છે તેમાં ગુજરાતમાં એક તબક્કાનું મતદાન ફાળવાયું છે. 

ઇલેક્શન કમિશનની પ્રેસ કોન્ફરન્સના મુખ્ય મુદ્દા

• 16-16 રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી કરી ચુક્યા છીએ
• 1.5 કરોડ મતદાન અધિકારીઓ, 55 લાખ ઈવીએમ, 4 લાખ વાહનોનો ઉપયોગ થશે
• 96.8 કરોડ મતદારો છે. 49.7 કરોડ પુરુષ અને 47 કરોડ મહિલાઓ સામેલ
• 1.82 કરોડ ફર્સ્ટ ટાઈમ વોટર અને 18-29 વર્ષની વયના 19.74 કરોડ મતદારો
• 48 હજાર ટ્રાન્સજેન્ડર વોટર પણ સામેલ
• 88.4 લાખ લોકો વિકલાંગ, 82 લાખ લોકો 85 વર્ષથી ઉપરના છે. 2.18 લાખ 100 વર્ષથી વધુ ઉંમરના વોટર
• ચૂંટણીમાં ઓછો પેપરનો ઉપયોગ કરાશે અને મતદાન બાદ સફાઇ અભિયાન પર વિશેષ ધ્યાન
• હિંસામુક્ત ચૂંટણી માટે તમામ સ્તરે સુરક્ષા પ્રદાન કરાશે,આંતરરાષ્ટ્રીય બોર્ડર પર ખાસ નજર રખાશે
• ટીવી અને સોશિયલ મીડિયા પર ખાસ નજર રખાશે
• 11 વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 3400 કરોડ ગેરકાયદે રૂપિયા જપ્ત કરાયા
• શંકાસ્પદ કેશ ટ્રાન્ઝેક્શનની માહિતી દરેક બેંક પ્રોવાઇડ કરશે
• 85+ અને વિકલાંગ લોકો માટે ઘરેથી મતદાન કરવાની સુવિધા અપાશે
• સ્ટાર પ્રચારકોનું લિસ્ટ રાજકીય પાર્ટીઓએ આપવું પડશે
• જાતિ ધર્મના નામે કોઇ ભાષણ ચલાવી નહીં લેવાય
• ઈસીઆઈ સમક્ષ ચૂંટણી યોજવા અંગે 4 પડકારો
• મસલ પાવર, મની પાવર, ફેક ન્યૂઝ અને MCCનું ઉલ્લંઘન
• ફરિયાદ મળતાની સાથે જ ટીમ 100 મિનિટમાં સ્થળ પર પહોંચી જશે

મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરે કહ્યું- ‘વિશ્વ મંચ પર ભારતની ચમક વધારશે’
CEC રાજીવ કુમારે કહ્યું કે અમારું વચન છે કે અમે રાષ્ટ્રીય ચૂંટણી એવી રીતે કરાવીશું કે ભારત વિશ્વ મંચ પર ચમકી શકે. તેમણે કહ્યું કે દરેક ચૂંટણી એ બંધારણ દ્વારા સોંપવામાં આવેલી પવિત્ર જવાબદારી છે. ચૂંટણી પંચ નિષ્પક્ષ અને પારદર્શક ચૂંટણી કરાવવાની તેની પ્રતિબદ્ધતામાં અડગ છે.

2019 માં શું પરિણામો આવ્યા?
2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં NDAએ 351 બેઠકો જીતી હતી, જ્યારે UPAને 90 બેઠકો મળી હતી. આ ચૂંટણીમાં ભાજપને 303 બેઠકો મળી હતી. જ્યારે કોંગ્રેસને 52 બેઠકો મળી હતી. જ્યારે ટીએમસીને 22 બેઠકો મળી હતી. છેલ્લી ચૂંટણીમાં શિવસેનાને NDAમાં સામેલ કરવામાં આવી હતી, જ્યારે પાર્ટીએ 18 બેઠકો જીતી હતી. નીતિશની JDUને 16 બેઠકો મળી હતી. તમિલનાડુની સત્તાધારી પાર્ટી ડીએમકેને 23 બેઠકો મળી હતી.

આદર્શ આચાર સંહિતા શું છે?

ચૂંટણી પંચ સ્વતંત્ર અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી કરાવવાના બંધારણીય અધિકાર હેઠળ આદર્શ આચાર સંહિતા લાગુ કરે છે. આ અંતર્ગત રાજકીય પક્ષો અને ઉમેદવારો માટે કેટલાક માપદંડો નક્કી કરવામાં આવ્યા છે. આચારસંહિતાનો હેતુ બધા માટે સમાન તકો ઊભી કરવાનો છે.

આચારસંહિતા લાગુ થયા બાદ શું બદલાશે?

• આચારસંહિતા લાગુ થયા બાદ સરકારી યોજનાઓની જાહેરાત કે શિલાન્યાસ પર પ્રતિબંધ રહેશે.

• લોકસભા ચૂંટણીની તારીખો જાહેર થયા બાદ સરકારી અધિકારીઓ સિવાય કોઈ પણ વ્યક્તિ શિલાન્યાસ કે કોઈ પણ પ્રકારની યોજનાઓ કે યોજનાઓ શરૂ કરી શકશે નહીં.
• આચારસંહિતા દરમિયાન, ચૂંટણી પ્રક્રિયા સાથે પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ રીતે સંકળાયેલા તમામ અધિકારીઓ/કર્મચારીઓની બદલી અને પોસ્ટિંગ પર પ્રતિબંધ રહેશે. અધિકારીઓની ટ્રાન્સફર પોસ્ટિંગ ચૂંટણી પંચની પરવાનગીથી જ થઈ શકે છે.
• સરકારી ખર્ચે પક્ષની સિદ્ધિઓની જાહેરાતો આપી શકાય નહીં.

2019 માં તારીખો ક્યારે જાહેર કરવામાં આવી?

ચૂંટણી પંચે છેલ્લે 10 માર્ચે લોકસભા ચૂંટણીની તારીખોની જાહેરાત કરી હતી. આ વખતે ગત વર્ષની સરખામણીમાં 16મી માર્ચે એટલે કે 6 દિવસ મોડી ચૂંટણીની તારીખો જાહેર કરવામાં આવી રહી છે.

ગયા વખતે કેટલા તબક્કામાં ચૂંટણી યોજાઈ હતી?

2019 માં, 11 એપ્રિલથી 19 મે સુધી 7 તબક્કામાં દેશભરમાં મતદાન થયું હતું. જ્યારે 2014માં 7 એપ્રિલ 2014થી 12 મે 2014 વચ્ચે 9 તબક્કામાં મતદાન થયું હતું.

ટોચના 9 રાજ્યોમાં 2019માં કેવા આવ્યા હતા પરિણામ ?

1. ઉત્તર પ્રદેશ
   છેલ્લી ચૂંટણીમાં NDAએ ઉત્તર પ્રદેશમાં 80માંથી 64 બેઠકો જીતી હતી. ભાજપે 62 બેઠકો અને અપના દળ એસને બે બેઠકો જીતી હતી. વિપક્ષ બીએસપી 10, સપા પાંચ અને કોંગ્રેસ એક સીટ જીતવામાં સફળ રહી હતી.
2. મહારાષ્ટ્ર
   મહારાષ્ટ્રમાં 48માંથી 41 સીટો એનડીએને મળી છે. ભાજપે 23 બેઠકો જીતી હતી અને અવિભાજિત શિવસેનાએ 18 બેઠકો જીતી હતી. અવિભાજિત NCPને ચાર, કોંગ્રેસને એક અને AIMIMને એક બેઠક મળી હતી. એક બેઠક પરથી અપક્ષ ઉમેદવાર ચૂંટણી જીત્યા હતા.
3. પશ્ચિમ બંગાળ
   પશ્ચિમ બંગાળની 42 બેઠકોમાંથી 22 ટીએમસી, 18 ભાજપ અને બે કોંગ્રેસે જીતી હતી.
4. તમિલનાડુ
   તમિલનાડુમાં લોકસભાની 39 બેઠકો છે. 2019ની ચૂંટણીમાં, DMKએ 23 બેઠકો જીતી, કોંગ્રેસે આઠ, CPI(M) અને CPIએ બે-બે, IMLએ એક બેઠક અને AIDMKએ એક બેઠક જીતી.
5. મધ્ય પ્રદેશ
   મધ્યપ્રદેશમાં ભાજપે 29માંથી 28 બેઠકો જીતી હતી. કોંગ્રેસ માત્ર એક જ સીટ પર સમેટાઈ હતી. કોંગ્રેસના નકુલ નાથ છિંદવાડા બેઠક પરથી જીત્યા હતા.
6. કર્ણાટક
   કર્ણાટકમાં લોકસભાની 28 બેઠકો છે. 2019માં ભાજપે 25 બેઠકો, જેડીએસને એક બેઠક અને કોંગ્રેસે એક બેઠક જીતી હતી. એક સીટ બીજાને ગઈ. જોકે આ વખતે સંજોગો અલગ છે. ત્યારે રાજ્યમાં સત્તામાં રહેલી ભાજપ હવે વિપક્ષમાં છે અને કોંગ્રેસ સત્તામાં છે.
7. ગુજરાત
   ગુજરાતમાં લોકસભાની કુલ 26 બેઠકો છે. ગત ચૂંટણીમાં તમામ બેઠકો પરથી ભાજપના ઉમેદવારો જીત્યા હતા.
8. આંધ્ર પ્રદેશ
   આંધ્ર પ્રદેશમાં લોકસભાની કુલ 25 બેઠકો છે. 2019 માં, YSRCP, જે રાજ્યમાં સત્તામાં હતી, તેણે 22 બેઠકો જીતી હતી. ટીડીપીને ત્રણ બેઠકો મળી હતી. આ વખતે ટીડીપી ભાજપ અને પવન કલ્યાણની પાર્ટી સાથે ગઠબંધન કરીને ચૂંટણી લડી રહી છે.
9. રાજસ્થાન
   રાજસ્થાનમાં લોકસભાની 25 બેઠકો છે. 2019માં એનડીએ તમામ સીટો જીતી હતી. ભાજપે 24 બેઠકો જીતી હતી જ્યારે RLPના હનુમાન બેનીવાલ એક બેઠક પરથી સંસદમાં પહોંચ્યા હતા. આ વખતે બેનીવાલની પાર્ટી અને ભાજપ વચ્ચે ગઠબંધન નથી.