નેશનલ કાઉન્સિલ ઓફ એજ્યુકેશનલ રિસર્ચ એન્ડ ટ્રેનિંગ (NCERT) એ ધોરણ 12 ની પોલિટિકલ સાયન્સ પાઠ્યપુસ્તકમાં ઘણા ફેરફારો કર્યા છે. નવા સત્ર 2024-25માં બાબરી મસ્જિદ, હિંદુત્વની રાજનીતિ, 2002ના ગુજરાત રમખાણો અને લઘુમતીઓ પરના કેટલાક વિષયો પુસ્તકમાંથી હટાવી દેવામાં આવ્યા છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, પુસ્તકોમાંથી ઘણા સંવેદનશીલ વિષયો દૂર કરવામાં આવ્યા છે.
ધોરણ 12 ની પોલિટિકલ સાયન્સ બુકમાં ‘લોકશાહી અધિકાર’ નામના 5મા પ્રકરણમાં ગુજરાત રમખાણો સહિતનો ઉલ્લેખ દૂર કરવામાં આવ્યો
NCERTએ ગુરુવારે તેની વેબસાઇટ પર આ ફેરફારો અપલોડ કર્યા છે. સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ સેકન્ડરી એજ્યુકેશન એટલે કે CBSE સાથે સંલગ્ન શાળાઓમાં NCERT પુસ્તકો ભણાવવામાં આવે છે. આ બોર્ડ સાથે લગભગ 30,000 શાળાઓ જોડાયેલી છે.
●બાબરી ધ્વંસને પ્રકરણ 8માંથી હટાવી દેવાયુ
પોલિટિકલ સાયન્સ પુસ્તકના પ્રકરણ 8માં અયોધ્યા ધ્વંસનો સંદર્ભ હટાવી દેવામાં આવ્યો છે.
શ્રી રામજન્મભૂમિ ચળવળ અને અયોધ્યા ધ્વંસની રાજકીય ગતિવિધિ સહિત રામજન્મભૂમિ આંદોલન અને તેનો વારસો વગરે બદલી નાખવામાં આવ્યા છે, એનસીઈઆરટીએ ફેરફાર પાછળ પોતાનો તર્ક આપ્યો કે આવું એટલા માટે કરવામાં આવ્યું છે જેથી જુના પ્રશ્નોના જવાબોને નવા ફેરફારો સાથે જોડી શકાય.
પ્રકરણ 4 આગળ સમજાવે છે કે કેવી રીતે સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયથી રામ જન્મભૂમિ પર રામ મંદિરનું નિર્માણ થયું. ડેમોક્રેટિક રાઇટ્સ નામના 5મા પ્રકરણમાં ગુજરાત રમખાણોનો ઉલ્લેખ દૂર કરવામાં આવ્યો છે.
NCERTએ કહ્યું કે આ ઘટના 20 વર્ષ જૂની છે અને તેને ન્યાયિક પ્રક્રિયા દ્વારા ઉકેલવામાં આવી છે.
કેટલાક સ્થાનો જ્યાં મુસ્લિમોનો ઉલ્લેખ અગાઉ કરવામાં આવ્યો હતો,તેમની પણ બદલી નાખવામાં આવી છે.
પાંચમા પ્રકરણમાં મુસ્લિમોને વિકાસના લાભોથી વંચિત રાખવાનો ઉલ્લેખ દૂર કરવામાં આવ્યો છે.
મુસ્લિમોના સંદર્ભમાં પુસ્તકમાં લખવામાં આવ્યું છે કે 2011ની વસ્તીગણતરી મુજબ, ભારતની વસ્તીના 14.2% મુસ્લિમો છે અને આજે તેઓ ભારતમાં હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા સમુદાય તરીકે ગણવામાં આવે છે, કારણ કે અન્ય સમુદાયોની તુલનામાં, તેમને સામાજિક-આર્થિક વિકાસ મળ્યો નથી જે વર્ષોથી લાભોથી વંચિત હતા.
●લિંગ, ધર્મ અને જાતિ નામના પ્રકરણમાં પણ ફેરફાર
જાતિ, ધર્મ અને જાતિ નામના પ્રકરણની એક પંક્તિમાં કહેવાયું છે કે આપણા દેશના માનવાધિકાર જૂથો સહમત છે કે આપણા દેશમાં સાંપ્રદાયિક રમખાણોનો ભોગ બનેલા મોટાભાગના લોકો ધાર્મિક લઘુમતીઓના લોકો છે.
સરકાર ધાર્મિક લઘુમતીઓના રક્ષણ માટે વિશેષ પગલાં લે તેવી માગણી કરવાને બદલે આપણા દેશના માનવાધિકાર જૂથોએ કોમી રમખાણો અટકાવવા અને ધાર્મિક લઘુમતીઓના રક્ષણ માટે વિશેષ પગલાં ભરવા જોઈએ તેવી માગણી કરી છે.
●કોમી રમખાણો માત્ર એક સમુદાયને અસર કરતા નથી.
બિનસાંપ્રદાયિકતા નામના બીજા પ્રકરણમાં, નવા પુસ્તકે 2002ના રમખાણોના પીડિતોનું વર્ણન કરતા વાક્યના શબ્દસમૂહને બદલી નાખ્યો. 2002 માં ગુજરાતમાં ગોધરા પછીના રમખાણો દરમિયાન 1,000 થી વધુ લોકો માર્યા ગયા હતા, જેમાં મોટાભાગના મુસ્લિમ હતા, 2002 માં ગુજરાતમાં ગોધરા પછીના રમખાણો દરમિયાન 1,000 થી વધુ લોકો માર્યા ગયા હતા, જેમાં મોટાભાગના મુસ્લિમ હતા.
NCERTએ દલીલ કરી છે કે કોઈપણ હુલ્લડમાં તમામ સમુદાયના લોકોને નુકસાન થાય છે,તે માત્ર એક સમુદાય ન હોઈ શકે.
●ઈતિહાસ અને સમાજશાસ્ત્ર પુસ્તક પણ અપડેટ કર્યું
હડપ્પન સંસ્કૃતિ, આદિવાસીઓ અને લોકોની હિલચાલના ઇતિહાસમાં ઘણા ફેરફારો સાથે ઇતિહાસ અને સમાજશાસ્ત્ર પરના પુસ્તકને પણ અપડેટ કરવામાં આવ્યું છે.
ધોરણ 12ના સમાજશાસ્ત્રના પુસ્તકમાંથી સાંપ્રદાયિક રમખાણોની કેટલીક તસવીરો દૂર કરવામાં આવી હતી.
સંગઠને પોતાની દલીલમાં કહ્યું કે આ તસવીરો વર્તમાન સમયમાં પ્રાસંગિક નથી.
