આ પહેલીવાર નથી જ્યારે ધરતીમાં આટલો ઊંડો છિદ્ર બનાવવામાં આવી રહ્યો છે. આ પહેલા પણ ઘણા દેશો પૃથ્વી પર રેકોર્ડ ઊંડાઈ સુધી છિદ્રો ડ્રિલ કરી ચૂક્યા છે. પૃથ્વી પર અત્યાર સુધીનો સૌથી ઊંડો માનવસર્જિત છિદ્ર રશિયન કોલા સુપરદીપ બોરહોલ છે. તે 40 હજાર ફૂટથી વધુ ઊંડો છે. તેને નરકનો દરવાજો પણ કહેવામાં આવે છે. જોકે બાદમાં રશિયાએ સુપરડીપ બોરહોલ સીલ કરી દીધું હતું.
ચીનની ન્યૂઝ એજન્સી સિન્હુઆએ તાજેતરમાં અહેવાલ આપ્યો છે કે ચીનના વૈજ્ઞાનિકો પૃથ્વીના ઉપરના પોપડામાં 32 હજાર ફૂટથી વધુ ઊંડો હોલ કરી રહ્યા છે. એટલે કે, ચીનના વૈજ્ઞાનિકો આગામી 457 દિવસમાં 10 હજાર મીટર ઊંડો છિદ્ર બનાવશે. રિપોર્ટ અનુસાર ચીનના વૈજ્ઞાનિકોએ શિનજિયાંગના તેલથી સમૃદ્ધ વિસ્તારમાં મંગળવારથી પૃથ્વીમાં હોલ પાડવાનું શરૂ કરી દીધું છે. છિદ્ર દરમિયાન, પાતળી શાફ્ટ પૃથ્વીના પોપડામાં ક્રેટેશિયસ સિસ્ટમ સુધી પહોંચશે, આ પ્રક્રિયા દરમિયાન ચીન 10 થી વધુ ખંડીય અથવા ખડકાળ સ્તરોને વીંધશે અને રિસર્ચ કરવાની શરૂઆત કરશે.
અગાઉ રશિયાએ પૃથ્વી પર હોલ કર્યો હતો
પરંતુ આ પહેલીવાર નથી જ્યારે ધરતીમાં આટલો ઊંડો ખાડો બનાવવામાં આવી રહ્યો છે. આ પહેલા પણ ઘણા દેશો પૃથ્વી પર રેકોર્ડ ઊંડાઈ સુધી છિદ્રો ડ્રિલ કરી ચૂક્યા છે. પૃથ્વી પર અત્યાર સુધીનો સૌથી ઊંડો માનવસર્જિત છિદ્ર રશિયન કોલા સુપરદીપ બોરહોલ છે. જોકે, બાદમાં રશિયાએ સુપરડીપ બોરહોલને સીલ કરી દીધું.આવો જાણીએ કે પૃથ્વીમાં આટલું ઊંડું છિદ્ર બનાવીને વૈજ્ઞાનિકોને અત્યાર સુધી શું મળ્યું છે અને ચીન તેમાંથી શું મેળવવા માંગે છે…
ચીન આટલો ઊંડો ખાડો કેમ ખોદી રહ્યું છે?
ચીનની ન્યૂઝ એજન્સી શિન્હુઆના જણાવ્યા અનુસાર, આ પ્રોજેક્ટ ચીનની યોજનાનો ભાગ છે જેની મદદથી ચીન પૃથ્વીની નવી સીમાઓનું મૂલ્યાંકન કરી રહ્યું છે. આ છિદ્રની મદદથી ચીન પૃથ્વીની આંતરિક રચનાને શોધવા માંગે છે.
બ્લૂમબર્ગના રિપોર્ટ અનુસાર, ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે 2021માં જ આ પ્રોજેક્ટ અંગે સંકેત આપ્યો હતો. આ અંગે તેમણે દેશના અગ્રણી વૈજ્ઞાનિકો સાથે પણ ચર્ચા કરી હતી. આ પ્રોજેક્ટ ચીનના વૈજ્ઞાનિકોને ખનીજ અને ઉર્જા સંસાધનોની શોધમાં મદદરૂપ સાબિત થઈ શકે છે. આ સિવાય તે ભૂકંપ અને જ્વાળામુખી ફાટવા જેવી પર્યાવરણીય આપત્તિઓનો સામનો કરવામાં પણ ઉપયોગી સાબિત થઈ શકે છે.
તે જ સમયે, કેટલાક લોકો તેને ઓઇલ માઇનિંગ સાથે પણ જોડાયેલા જોઈ રહ્યા છે. એન્જિનિયરિંગ સંબંધિત એક વેબસાઈટનું કહેવું છે કે ચીને આ પ્રોજેક્ટ એવા સમયે શરૂ કર્યો છે જ્યારે તેણે તાજેતરમાં 12,000 ટન તેલ અને ગેસના ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલ મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ પૂર્ણ કર્યો છે. હકીકતમાં, ડિસેમ્બરમાં ચીનમાં કોવિડ ઝીરો પોલિસીનો અંત આવ્યો ત્યારથી પેટ્રોલ અને જેટ ઇંધણની માંગમાં ભારે વધારો થયો છે. ન્યૂઝ એજન્સી રોયટર્સ અનુસાર, માંગ વધુ હોવાને કારણે ચીનને આ વર્ષે મોટા પ્રમાણમાં તેલની આયાત કરવી પડશે.
ચીન કેવી રીતે પૃથ્વીને વીંધશે અને કેટલી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડશે?
સિન્હુઆ અનુસાર, પૃથ્વીમાં છિદ્ર બનાવવા માટે કરવામાં આવેલી ડ્રિલની લંબાઈ 11,110 મીટર છે. આ કવાયત બે હજાર ટન ભારે મશીનરી સાથે ચલાવવામાં આવશે, જે પોપડા સુધી દસ ખંડીય સ્તરો અથવા ખડકોના સ્તરોમાં છિદ્રો ડ્રિલ કરશે. આ ડ્રિલિંગમાં 457 દિવસનો સમય લાગશે. પૃથ્વીના પોપડામાં મળી આવેલા ખડકની ઉંમર જ્યાં સુધી ચીની વૈજ્ઞાનિકો છિદ્રો ડ્રિલ કરી રહ્યા છે તે લગભગ 145 મિલિયન વર્ષ છે.
બ્રિટાનિકાના અનુસાર, તારિમ બેસિનમાં બોરહોલનું નિર્માણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. ચીનનું સૌથી મોટું રણ, તકલીમાકન રણ પણ આ બેસિનમાં આવેલું છે. તકલીમાકન રણ 3,42,000 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું છે. રણની અંદરના ભાગમાં બોરહોલ બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. પરંતુ કઠોર જમીનના વાતાવરણ અને જટિલ ભૂગર્ભ પરિસ્થિતિઓને કારણે, ચીનના વૈજ્ઞાનિકો માટે આ જગ્યાએ આટલું ઊંડું છિદ્ર ડ્રિલ કરવું સરળ નહીં હોય.
ચાઈનીઝ એકેડેમી ઓફ એન્જિનિયરિંગના વૈજ્ઞાનિક સન જિનશેંગ કહે છે કે ડ્રિલિંગ હોલ્સમાં આવતી સમસ્યાઓની તુલના બે પાતળા સ્ટીલ કેબલ પર ચાલતા મોટા ટ્રક સાથે કરી શકાય છે.
પૃથ્વી પર શું અસર થશે?
ચીનના વૈજ્ઞાનિકો પૃથ્વીના ઉપરના પોપડામાં છિદ્રો ડ્રિલ કરી રહ્યા છે. આ છિદ્રની પૃથ્વી પર શું અસર થશે તેની કોઈ નક્કર માહિતી નથી. કારણ કે માણસે આજ સુધી ક્યારેય તેમાંથી છિદ્ર નથી બનાવ્યું. પરંતુ પૃથ્વીની ઉપર એટલે કે આકાશ તરફ મુસાફરી કરવી જેટલી મુશ્કેલ છે, તેનાથી વિરુદ્ધ સુધી પહોંચવું તેના કરતા અનેકગણું મુશ્કેલ છે. એટલે કે પૃથ્વીની અંદર એક હોલ પાડવો.
પૃથ્વીની અંદર 32 હજાર ફૂટ ઊંડો એટલે કે 10 કિલોમીટર ઊંડો છિદ્ર બનાવવા માટે સૌ પ્રથમ પૃથ્વીના સૌથી ઉપરના પડમાં છિદ્ર બનાવવું પડે છે. તે પૃથ્વીના ત્રણ મુખ્ય સ્તરોમાં સૌથી પાતળું છે.
90 ના દાયકામાં, રશિયાએ પોપડા દ્વારા છિદ્ર ડ્રિલ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. પરંતુ નીચે ઊંચા તાપમાનને કારણે રશિયન વૈજ્ઞાનિકો 12 હજાર ફૂટથી વધુ ઊંડો છિદ્ર બનાવી શક્યા નથી. રિપોર્ટ અનુસાર રશિયાએ 1970માં ડ્રિલિંગ શરૂ કર્યું હતું. પરંતુ 1992 માં, રશિયન વૈજ્ઞાનિકોએ શારકામ બંધ કરવું પડ્યું કારણ કે ત્યાંનું તાપમાન વૈજ્ઞાનિકોના અંદાજ કરતા ઘણું વધારે હતું.
12 હજાર ફૂટના છિદ્ર બાદ તાપમાન લગભગ 180 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી પહોંચી ગયું હતું. 1994 માં ડ્રિલિંગ સંપૂર્ણપણે બંધ કરવામાં આવ્યું હતું. તેની પાછળનું કારણ ભંડોળનો અભાવ અને વધુ પડતું તાપમાન હોવાનું જણાવાયું હતું. બાદમાં આ કોલા સુપરદીપ બોરહોલ સીલ કરવામાં આવ્યું હતું.
રશિયન વૈજ્ઞાનિકોને શું મળ્યું?
કોલા સુપરદીપ બોરહોલનો વ્યાસ 23 સેમી છે, તેનું કવર વેલ્ડિંગ કરવામાં આવ્યું છે. જેથી કોઈ તેમાં ન પડે. વિસ્તારના સ્થાનિક લોકોનું કહેવું છે કે આ ખાડો એટલો ઊંડો છે કે નરકમાં યાતના ભોગવતા લોકોની ચીસો સંભળાય છે. તેથી જ તેને ‘નર્ક તરફનો કૂવો’ કહેવામાં આવે છે. તેથી જ તેને ‘નરકનો દરવાજો’ પણ કહેવામાં આવે છે.
આ છિદ્રમાંથી વૈજ્ઞાનિકોને શું મળ્યું તેના જવાબમાં સંશોધકો કહે છે કે અમને જાણવા મળ્યું છે કે પૃથ્વીની ઉપરની સપાટીના પોપડામાં 12 કિલોમીટરના અંતરે પણ પાણી છે. જે અગાઉ અશક્ય માનવામાં આવતું હતું. અગાઉ, વૈજ્ઞાનિકોમાં એક સામાન્ય માન્યતા હતી કે પૃથ્વીના પોપડાનું ઉપરનું સ્તર 5 કિલોમીટર નીચે એટલું ગાઢ છે કે તેમાં પાણી પ્રવેશી શકતું નથી.
આ સિવાય વૈજ્ઞાનિકોએ પૃથ્વીના 12 હજાર કિલોમીટરની અંદર 24 નવા પ્રકારના લાંબા-મૃત એકલ-કોષી જીવોની શોધ કરી. આ સિવાય માણસે લગભગ 2.7 અબજ વર્ષ જૂના ખડકો સુધી તેની પહોંચ સુનિશ્ચિત કરી.
કયા દેશોએ પૃથ્વીમાં છિદ્રો બનાવ્યા છે ?
રશિયાનું સુપરડીપ બોરહોલ વિશ્વનું એકમાત્ર સુપરહોલ નથી. શીતયુદ્ધ દરમિયાન મહાસત્તાના દેશો વચ્ચે પૃથ્વીમાં ડ્રિલિંગ કરવાની સ્પર્ધા ચાલી હતી. યુ.એસ. અને તત્કાલીન સોવિયેત સંઘે પૃથ્વી પર પહેલાથી જ રહેલા છિદ્રો કરતાં વધુ ઊંડા છિદ્રો ડ્રિલ કરવા માટે મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યા હતા.
અમેરિકાએ પૃથ્વીની ઊંડાઇની મર્યાદા શોધવાની દોડમાં પ્રથમ કવાયત શરૂ કરી. 1950 ના દાયકામાં, એક અમેરિકન સોસાયટીએ સૌપ્રથમ પૃથ્વીના આંતરિક સ્તર, આવરણમાં ડ્રિલ ડાઉન કરવાની યોજના બનાવી. તે એક ડ્રિંકિંગ ક્લબ હતી જેના સભ્યો અગ્રણી અમેરિકન વૈજ્ઞાનિકો હતા. આ પ્રોજેક્ટનું નામ પ્રોજેક્ટ મોહોલ રાખવામાં આવ્યું હતું.
આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ, રશિયાએ કોલા સુપરદીપ બોરહોલ બનાવ્યું, જે અત્યાર સુધીનું સૌથી ઊંડું માનવસર્જિત છિદ્ર છે. તે 40,230 ફૂટ ઊંડો છે. તેની ઊંડાઈ એટલી બધી છે કે સ્થાનિક લોકો તેને ‘નર્કનું પ્રવેશદ્વાર’ કહે છે. સ્થાનિક લોકોનું કહેવું છે કે આ છિદ્રમાંથી નરકમાં પીડિત આત્માઓની ચીસો સંભળાય છે. રશિયાને અત્યાર સુધી ડ્રિલ કરવામાં લગભગ 20 વર્ષ લાગ્યા છે. આ સમયમાં પણ, રશિયા પૃથ્વીના ઉપલા સ્તરના પોપડાના લગભગ ત્રીજા ભાગને વીંધવામાં સક્ષમ હતું.
ઘણા દેશો તો પૃથ્વીના આંતરિક પડને આવરણ સુધી વીંધવા માંગતા હતા. જે રીતે અવકાશમાં પ્રવેશ માટે દેશો વચ્ચે સ્પર્ધા હતી. એ જ રીતે, પૃથ્વીની અંદર હાજર અજાણ્યા ઊંડા સરહદને શોધવા માટે તમામ દેશો કતારમાં હતા. જે રીતે ચંદ્ર પરથી સેમ્પલ લાવવામાં આવ્યા તે વિજ્ઞાન અને અમેરિકા માટે એક સિદ્ધિ હતી. એ જ રીતે, ઊંડા બોરહોલની મદદથી, ઘણા દેશો પૃથ્વીની અંદર હાજર ખડકોના નમૂનાઓ લાવવા માંગતા હતા. પરંતુ આ વખતે અમેરિકા આ રેસ જીતવામાં સફળ રહ્યું ન હતું. હકીકતમાં, અત્યાર સુધી કોઈ દેશ આ રેસ જીતી શક્યો નથી.
1990 ના દાયકામાં, જર્મનીએ પૃથ્વીમાં છિદ્રો ડ્રિલ કરવાનું શરૂ કર્યું. જર્મનીએ આ પ્રોજેક્ટને KTB નામ આપ્યું છે. તે પૃથ્વીની અંદર માત્ર 7.5 કિમી સુધી વીંધવામાં સક્ષમ હતું. જાપાન પણ મેન્ટલ, પૃથ્વીના આંતરિક સ્તર સુધી પહોંચવા માંગે છે. પરંતુ હજુ સુધી કોઇને તેમાં સફળતા મળી નથી ત્યારે હવે ચીન આ તરફ નજર કરી દીધી છે.