રશિયાએ યુએન સિક્યુરિટી કાઉન્સિલની બેઠકમાં બાહ્ય અવકાશ સંધિ ઠરાવને વીટો કરીને રોકી દેતા અમેરિકા ગુસ્સામાં છે.
અમેરિકાએ રશિયા પર આરોપ લગાવ્યો છે કે રશિયા પરમાણુ હથિયાર વહન કરતા સેટેલાઇટ વિકસાવી રહ્યું છે અને તેથી જ તેણે આ પ્રસ્તાવને વીટો કર્યો હતો.
બાહ્ય અવકાશ સંધિ હેઠળ પરમાણુ હથિયારો સહિત અવકાશમાં ખતરનાક હથિયારોની તૈનાતી પર પ્રતિબંધ મૂકવાની તૈયારી હતી. જોકે, રશિયાના વીટોના કારણે અમેરિકાનો આ ઈરાદો પુરો થઈ શક્યો નથી.
બુધવારે અમેરિકાના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર જેક સુલિવાને એક નિવેદનમાં કહ્યું હતું કે ‘જેમ કે અમે પહેલા નોંધ્યું છે કે, રશિયા ઉપગ્રહ વહન કરતા પરમાણુ હથિયારો વિકસાવી રહ્યું છે.
અમે સાંભળ્યું છે કે રાષ્ટ્રપતિ પુતિને જાહેરમાં કહ્યું હતું કે રશિયાની અવકાશમાં પરમાણુ શસ્ત્રો જમાવવાની કોઈ યોજના નથી.
જો એમ હોય તો રશિયાએ આ પ્રસ્તાવ સામે વીટો શા માટે આપ્યો? સુલિવાને કહ્યું કે ‘યુએસ અને જાપાન દ્વારા સંયુક્ત રીતે લાવવામાં આવેલા ઠરાવમાં નક્કી કરવામાં આવ્યું હશે કે અવકાશમાં પરમાણુ હથિયારોની જમાવટ મૂળભૂત જવાબદારીઓ વિરુદ્ધ છે.
ઠરાવમાં એવી પણ માગણી કરવામાં આવી હતી કે સભ્ય દેશો પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં તૈનાત કરી શકાય તેવા પરમાણુ શસ્ત્રો ન બનાવે.
અમેરિકાના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારે કહ્યું કે ‘પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં પરમાણુ શસ્ત્રોની જમાવટથી સંચાર, વૈજ્ઞાનિક, હવામાનશાસ્ત્ર, કૃષિ, વાણિજ્યિક અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સેવાઓમાં વિક્ષેપ પડવાનો ભય છે.’ સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં અમેરિકી રાજદૂત લિન્ડા થોમસ ગ્રીનફિલ્ડે પણ રશિયાના પગલાની ટીકા કરી હતી અને કહ્યું હતું કે રશિયાએ જવાબદારીમાંથી છટકી છે.
તેમણે કહ્યું, ‘અલબત્ત, આ પહેલીવાર નથી કે જ્યારે રશિયાએ વૈશ્વિક હથિયારોના અપ્રસારના પ્રયાસોને નિષ્ફળ બનાવ્યા હોય. છેલ્લા કેટલાક સમયથી રશિયા ખતરનાક હથિયારોના મુદ્દે બેજવાબદારીભર્યું વર્તન કરી રહ્યું છે. આ આર્મ્સ કંટ્રોલના મુદ્દા પર ચર્ચા કરવાથી ભાગી રહ્યો છે