ભારતીય નૌકાદળ દ્વારા ત્રણ મહિના પહેલા હાઇજેક થયેલા જહાજને બચાવવાના પ્રયાસ દરમિયાન સોમાલિયાના ચાંચિયાઓએ નેવી પર ફાયરીંગ શરૂ કરી દીધું છે.
નેવીએ કહ્યું- 14 ડિસેમ્બરે ચાંચિયાઓએ માલ્ટાના જહાજ એમવી રુએનને હાઇજેક કરી લીધું છે અને તેઓ આ જહાજનો ઉપયોગ દરિયામાં લૂંટ કરવા માટે કરી રહયા છે. 15 માર્ચે અમારું એક હેલિકોપ્ટર તેને બચાવવા જહાજની નજીક પહોંચ્યું. આ પછી તરત જ ચાંચિયાઓએ હેલિકોપ્ટર પર ફાયરિંગ શરૂ કરી દીધું હતું.
હાલ અમે સ્વબચાવમાં કાર્યવાહી કરી રહ્યા છીએ.
લૂંટારાઓને આત્મસમર્પણ કરવાનું કહેવામાં આવ્યું છે.
તેમને બંધક બનાવવામાં આવેલા ક્રૂ મેમ્બર્સને મુક્ત કરવા પણ કહેવામાં આવ્યું છે. ક્રૂ મેમ્બર્સની સંખ્યા જાણી શકાઈ નથી.
આ પહેલા પણ 14 માર્ચે ભારતીય નૌકાદળે હિંદ મહાસાગરમાં બાંગ્લાદેશી જહાજ એમવી અબ્દુલ્લાને સોમાલિયન ચાંચિયાઓથી બચાવી લીધું હતું.
12 માર્ચે મોઝામ્બિકથી સંયુક્ત આરબ અમીરાત (UAE) જઈ રહેલા બાંગ્લાદેશી વેપારી જહાજ અબ્દુલ્લા પર 15-20 સશસ્ત્ર લૂંટારાઓએ હુમલો કર્યો હતો.
આ જહાજ સોમાલિયાની રાજધાની મોગાદિશુથી લગભગ 1100 કિલોમીટર દૂર હતું.
બોર્ડમાં બાંગ્લાદેશના 23 ક્રૂ મેમ્બર હતા,હાઇજેકની માહિતી મળતા જ ભારતીય નૌકાદળે ક્રૂ મેમ્બરનો સંપર્ક કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.
આ પછી, જ્યારે કોઈ જવાબ ન મળ્યો, તો નૌકાદળે તેના પેટ્રોલિંગ એરક્રાફ્ટને જહાજ પર નજર રાખવા માટે મોકલ્યા હતા
જહાજ પર લગભગ 55 હજાર ટન કોલસો હતો.
ચાંચિયાઓએ અત્યાર સુધીમાં 5 વખત ભારતીય ક્રૂ મેમ્બર વાળા જહાજો પર હુમલો કર્યો છે. 4 જાન્યુઆરીએ ભારતીય નૌકાદળે એક જહાજને ચાંચિયાઓથી બચાવ્યું હતું. આ લાઇબેરિયન ધ્વજ વહાણનું નામ લીલા નોર્ફોક હતું.
ભારતીય નૌકાદળે કહ્યું હતું કે જહાજે UK મેરીટાઇમ ટ્રેડ ઓપરેશન્સ (UKMTO) પોર્ટલ પર સંદેશ મોકલ્યો હતો.
એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે 5-6 ચાંચિયાઓ હથિયારો સાથે જહાજ પર ઉતર્યા હતા
હાઇજેકની માહિતી મળતાની સાથે જ એક મેરીટાઇમ પેટ્રોલ એરક્રાફ્ટ P8Iને જહાજ તરફ રવાના કરવામાં આવ્યું હતું.
INS ચેન્નાઈને પણ વેપારી જહાજની સુરક્ષા માટે મોકલવામાં આવી હતી. નૌકાદળની કામગીરી 5 જાન્યુઆરીએ પૂર્ણ થઈ હતી.
આ સમય દરમિયાન, 15 ભારતીયો સહિત તમામ 21 ક્રૂ સભ્યોને સુરક્ષિત રીતે બહાર કાઢવામાં આવ્યા હતા.
સોમાલિયા એક એવો દેશ છે જેના સમુદ્રમાં મોટી સંખ્યામાં માછલીઓ છે. 1990 સુધી તેની અર્થવ્યવસ્થા માત્ર માછલી પર આધારિત હતી. ત્યારે અહીં ચાંચિયાઓનો ડર નહોતો. મોટાભાગના લોકો માછલીનો વેપાર કરતા હતા. પછી અહીં ગૃહયુદ્ધ શરૂ થયું. સરકાર અને નૌકાદળ હવે નથી. વિદેશી કંપનીઓએ તેનો ફાયદો ઉઠાવ્યો.
સોમાલિયાના લોકો નાની હોડીઓમાં માછલી પકડતા હતા. વિદેશી કંપનીઓના મોટા ટ્રોલર્સ આવવા લાવતા સ્થાનિક લોકો તેમની નોકરી ગુમાવવા લાગ્યા.
પરિણામે1990 પછી આ દેશના લોકોએ હથિયાર ઉઠાવ્યા અને ચાંચિયા બની ગયા.
દરિયાઈ માલવાહક જહાજોનો મોટો કાફલો સોમાલિયાના કિનારેથી પસાર થતાં જ માછીમારો લૂંટારુ બનીને આ જહાજોને નિશાન બનાવવા લાગ્યા. તેઓએ વહાણ છોડવાના બદલામાં ખંડણી લેવાનું શરૂ કર્યું.
2005 સુધીમાં, આ ધંધો એટલો મોટો થઈ ગયો હતો કે પાઇરેટ સ્ટોક એક્સચેન્જ બનાવવામાં આવ્યું હતું. તેનો અર્થ એ છે કે લોકો તેમની કામગીરીને ભંડોળ આપવા માટે લૂંટારાઓમાં રોકાણ કરી શકે છે. તેના બદલામાં લોકોને લૂંટેલા નાણાંનો મોટો હિસ્સો મળવા લાગ્યો.
જર્મન મીડિયા હાઉસ ડીડબ્લ્યુના અહેવાલ મુજબ, 2009-10માં, ચાંચિયાઓએ જહાજોને હાઇજેક કરીને કુલ 425 મિલિયન ડોલરની ખંડણી કમાઈ હતી. હિંદ મહાસાગરમાં ચાંચિયાઓના આતંકને કારણે વિશ્વભરના 10 ટકાથી વધુ જહાજોએ પોતાનો રૂટ બદલી નાખ્યો હતો.
આમ,સોમાલિયા ચાંચિયાઓનો હિન્દ મહાસાગરમાં ભારે ત્રાસ છે.