નોન બાસમતી ચોખા પર ભારતના નિકાસ પ્રતિબંધ બાદ સુપર માર્કેટમાં NRI લોકોની દોડાદોડી
નોન-બાસમતી ચોખા પર ભારતના નિકાસ પ્રતિબંધથી યુએસ અને કેનેડામાં NRIsમાં ગભરાટનો માહોલ જોવા મળ્યો છે અને ગભરામણમાં જ ખરીદી શરૂ કરી દીધી છે. પ્રતિબંધના કારણે વૈશ્વિક બજારોમાં ચોખાના ભાવમાં વધારો થયો છે. ભારત સરકારે નોન-બાસમતી સફેદ ચોખાની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યા પછી, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને કેનેડામાં રહેતા હજારો એનઆરઆઈ ચોખાનો સ્ટોક ખરીદવા કરિયાણાની દુકાનો પર કતારમાં ઉભા રહેતા જોવા મળ્યા છે.
આ સપ્તાહની શરૂઆતમાં, ભારત સરકારે બજારમાં ચોખાના વધતા ભાવને રોકવા અને ખરીફ વાવણીની પ્રગતિ અંગેની ચિંતાઓ વચ્ચે ચોખાની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આ પગલાને પાંચ રાજ્યોમાં યોજાનારી ચૂંટણી અને આગામી છથી નવ મહિનામાં યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણી પહેલા લેવાયેલા નિર્ણય તરીકે પણ માનવામાં આવી રહ્યું છે. પરિણામે, પ્રતિબંધને પગલે વૈશ્વિક બજારોમાં ચોખાના ભાવમાં તાત્કાલિક વધારો થયો છે.
સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પણ પોસ્ટ્સથી છલકાઈ ગયું છે જે દર્શાવે છે કે ચિંતાતુર ભારતીયો મોટી માત્રામાં ચોખા ખરીદવા દોડી રહ્યા છે. દક્ષિણ ભારતના NRI, ખાસ કરીને સોના મસૂરી જાતના ચોખાના શોખીન લોકો ચિંતા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે કારણ કે તેઓ ભારતમાંથી ચોખાની આયાતને લાંબા સમય સુધી સ્થગિત કરવાની અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે. જો કે, કેટલાક NRI રિટેલ આઉટલેટ્સ પર ગભરાટની ખરીદી અને અરાજકતાને અસ્વીકાર કરી રહ્યા છે. આવા વર્તનની ટીકા કરતા, ગુસ્સે ભરાયેલા એનઆરઆઈએ અન્ય લોકો માટે વિચારશીલ બનવાની અને ચોખાના સંગ્રહને નિરુત્સાહિત કરવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે.
ઉદ્યોગના નિષ્ણાતોના મતે, પ્રતિબંધથી વૈશ્વિક ખાદ્યપદાર્થોના ભાવમાં વધારો થવાની આગાહી કરવામાં આવી હતી. વધુમાં, એક મહત્વપૂર્ણ ચોખા ઉત્પાદક હોવાને કારણે, ચીનને પ્રતિકૂળ હવામાન પરિસ્થિતિઓને કારણે પણ પડકારોનો સામનો કરવો પડ્યો છે. યુક્રેનમાં ચાલી રહેલા સંઘર્ષની પહેલાથી જ વિશ્વભરમાં ખાદ્યપદાર્થોની કિંમતો પર નોંધપાત્ર અસર પડી છે. આ હોવા છતાં, વિશ્લેષકો 2024 સુધીમાં વૈશ્વિક ચોખાની અછત હળવી થવાની અપેક્ષા રાખે છે.
ભારતીય ચોખા આફ્રિકન દેશોમાં મુખ્ય બજારો વધુ જોવા મળે છે. ચોખાના મુખ્ય ઉત્પાદકો અને મુખ્ય વૈશ્વિક સપ્લાયર્સ ચીન, ભારત, થાઈલેન્ડ, વિયેતનામ અને પાકિસ્તાન છે. જોકે હાલ તો ભારત સરકારના પ્રતિબંધને પગલે સ્ટોક કરવા દોડાદોડી કરવા મજદૂર બનાવી રહ્યો છે.
