નોટબંધી મામલે કોર્ટે તમામ 58 અરજીઓ પણ ફગાવી દીધી, 4 ન્યાયાધીશોએ બહુમતીથી નિર્ણય લીધો
સુપ્રીમ કોર્ટે નોટબંધી પર પોતાનો ચુકાદો આપ્યો છે. કોર્ટે 2016ની નોટબંધીને માન્ય ગણાવી છે. આ સાથે કોર્ટે તમામ 58 અરજીઓ પણ ફગાવી દીધી છે. 4 ન્યાયાધીશોએ બહુમતીથી નિર્ણય લીધો છે. ચુકાદો આપતી વખતે સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે 8 નવેમ્બર 2016ના નોટિફિકેશનમાં કોઈ ભૂલ જોવા મળી નથી. તમામ શ્રેણીની નોંધો ઉપાડી શકાય તેવી છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે નોટબંધીનો નિર્ણય લેતી વખતે અપનાવવામાં આવેલી પ્રક્રિયામાં કોઈ ઉણપ નહોતી, તેથી તે નોટિફિકેશનને રદ્દ કરવાની કોઈ જરૂર નથી. કોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે આરબીઆઈ પાસે ડિમોનેટાઈઝ્ડ નોટો પાછી ખેંચવાની તારીખ બદલવાની સ્વતંત્ર સત્તા નથી. સાથે જ કોર્ટે કહ્યું કે કેન્દ્ર સરકાર આરબીઆઈની ભલામણ પર જ આવો નિર્ણય લઈ શકે છે. નોટબંધીના ઉદ્દેશ્યનો ઉલ્લેખ કરતાં જસ્ટિસ ગવઈએ કહ્યું કે આ હેતુ પૂરો થયો કે નહીં તેનાથી કોઈ ફરક પડતો નથી.
‘નિર્ણય લેવાની પ્રક્રિયાને ખોટી ન કહી શકાય’
ન્યાયાધીશોએ એમ પણ કહ્યું કે કોર્ટ આર્થિક નીતિમાં ખૂબ જ મર્યાદિત દખલ કરી શકે છે. ન્યાયાધીશોએ કહ્યું કે કેન્દ્ર અને આરબીઆઈ વચ્ચે 6 મહિના સુધી ચર્ચા થઈ હતી, તેથી નિર્ણય લેવાની પ્રક્રિયાને ખોટી ઠેરવી શકાય નહીં. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, “જ્યાં સુધી લોકોને પડી રહેલી સમસ્યાઓનો સંબંધ છે, તો અહીં એ જોવાની જરૂર છે કે આ પગલાનો ઉદ્દેશ્ય શું હતો.”
ન્યાયાધીશનો અભિપ્રાય
નોટબંધી અંગે જસ્ટિસ બીબી નાગરત્નનો અભિપ્રાય અલગ દેખાયો. તેમણે કહ્યું કે, “કેન્દ્ર સરકારના આદેશ પર નોટોની તમામ શ્રેણીની નોટબંધી એ બેંક નોટબંધી કરતા પણ વધુ ગંભીર મુદ્દો છે. તેથી, તે પહેલા એક્ઝિક્યુટિવ નોટિફિકેશન દ્વારા અને પછી કાયદા દ્વારા થવું જોઈએ.” તેમણે વધુમાં કહ્યું કે કલમ 26(2) મુજબ, નોટબંધીનો પ્રસ્તાવ આરબીઆઈના સેન્ટ્રલ બોર્ડ તરફથી આવશે.
જસ્ટિસ બીઆર ગવઈએ શું કહ્યું?
જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ, બહુમતી ચુકાદો વાંચીને, જણાવ્યું હતું કે નોટબંધી એ ઉદ્દેશ્યો (બ્લેક માર્કેટિંગ, આતંકવાદને ધિરાણ વગેરે) જે હાંસલ કરવા માંગે છે તેની સાથે યોગ્ય જોડાણ ધરાવે છે. તેમણે કહ્યું કે ઉદ્દેશ્ય હાંસલ થયો કે નહીં તે સંબંધિત નથી. ખંડપીઠે વધુમાં કહ્યું કે નોટો બદલવા માટે 52 દિવસની નિર્ધારિત અવધિને ગેરવાજબી કહી શકાય નહીં.
બેન્ચે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે RBI એક્ટની કલમ 26(2), જે કેન્દ્રને કોઈપણ મૂલ્યની કોઈપણ શ્રેણીની બેંક નોટોને ડિમોનેટાઈઝ કરવાની સત્તા આપે છે, તેનો ઉપયોગ નોટબંધી માટે થઈ શકે છે.
