ચીન દ્વારા ઈન્ડિયન ઓશન ફોરમ મીટનું આયોજન, ભારત બાદ હવે માલદીવ અને ઓસ્ટ્રેલિયાએ પણ આમંત્રણનો અસ્વીકાર કર્યો
હિંદ મહાસાગરમાં પોતાનું વર્ચસ્વ વધારવા માટે ચીન ઈન્ડિયન ઓશન ફોરમ મીટનું આયોજન કરી રહ્યું છે, જેમાં લગભગ 17 દેશો ભાગ લેવા જઈ રહ્યા છે.ભારત બાદ હવે વધુ બે દેશોએ ચીનને ઝટકો આપ્યો છે. ઓસ્ટ્રેલિયા અને માલદીવે પણ ચીનને જડબાતોડ જવાબ આપ્યો છે. ચીનને ઝટકો આપતા આ બંને દેશોએ તેની અધ્યક્ષતામાં યોજાનારી આ ફોરમની બેઠકમાં ભાગ લેવાનો ઈન્કાર કરી દીધો છે. નિષ્ણાતો તેને ભારતની કૂટનીતિ સાથે જોડીને જોઈ રહ્યા છે. ઓસ્ટ્રેલિયાથી ચીનનો આંચકો એટલા માટે પણ મહત્વનો છે કારણ કે ચીન કંઈપણ કરીને ઓસ્ટ્રેલિયા સાથે સ્ટેજ શેર કરવા માંગતું હતું.
ઑસ્ટ્રેલિયાએ ઈંગ્લેન્ડ અને અમેરિકા સાથે ચીન વિરોધી મોરચો પહેલેથી જ રચ્યો છે, તેથી તે ભારત, જાપાન અને અમેરિકા સાથેના એક મહત્વપૂર્ણ પ્લેટફોર્મનો પણ ભાગ છે, જેને ચીન સામે પ્રતિકૂળ તરીકે જોવામાં આવે છે. ચીનનું વિદેશ મંત્રાલય પ્રથમ વખત ઓસ્ટ્રેલિયા અને માલદીવ દ્વારા ચીન-ભારત મહાસાગર ફોરમમાં પ્રતિનિધિઓને સત્તાવાર રીતે મોકલવાના ચીની સંસ્થાના દાવાને બંને દેશો દ્વારા નકારવા અંગેના પ્રશ્નનો સીધો જવાબ આપવાનું ટાળી રહ્યું છે. ચાઇના-ઇન્ટરનેશનલ ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશન એજન્સી (સીઆઇડીસીએ), ચીનની સત્તારૂઢ કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટીના ‘લીડરશીપ ગ્રૂપ’ સાથે જોડાયેલા સંગઠને દાવો કર્યો હતો કે આ બંને દેશોના સત્તાવાર પ્રતિનિધિઓએ ફોરમની બેઠકમાં હાજરી આપી હતી.
CIDCA દ્વારા જારી કરવામાં આવેલી પ્રેસ રિલીઝ અનુસાર, તેણે 21 નવેમ્બરના રોજ હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્ર વિકાસ સહકાર મંચની બેઠક બોલાવી હતી જેમાં 19 દેશોએ ભાગ લીધો હતો. CIDCAનું નેતૃત્વ પૂર્વ ઉપ વિદેશ મંત્રી અને ભારતમાં ચીનના રાજદૂત લાઓ ઝાઓહુઈ કરે છે. તેમના જણાવ્યા અનુસાર ઇન્ડોનેશિયા, પાકિસ્તાન, મ્યાનમાર, શ્રીલંકા, બાંગ્લાદેશ, માલદીવ, નેપાળ, અફઘાનિસ્તાન, ઈરાન, ઓમાન, દક્ષિણ આફ્રિકા, કેન્યા, મોઝામ્બિક, તાંઝાનિયા, સેશેલ્સ, મેડાગાસ્કર, મોરેશિયસ, જીબુટી અને ઓસ્ટ્રેલિયા સહિત 19 દેશો અને ત્રણ આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠનો બેઠકમાં “ઉચ્ચ પ્રતિનિધિ’ હાજર હતા.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર ભારતને કથિત રીતે આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું ન હતું. બાદમાં ઓસ્ટ્રેલિયા અને માલદીવે બેઠકમાં ભાગ લેવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જ્યારે ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા ઝાઓ લિજિયાને આ અંગે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે તેમણે કહ્યું કે ચીનના સક્ષમ અધિકારીઓએ આ કાર્યક્રમ અંગે વિગતવાર નિવેદન જારી કર્યું છે અને આ સંદર્ભે પ્રેસ કોન્ફરન્સ પણ કરી છે. તેણે કહ્યું, “જો તમે આ વિશે વધુ જાણવામાં રસ ધરાવો છો, તો હું તમને તે (નિવેદનો) જોવા માટે કહીશ.”
પ્રવક્તાને ચીન-દક્ષિણ એશિયા એક્સ્પોમાં ભાગ લેવાના 10 ભારતીય ઉદ્યોગપતિઓના ચીનના દાવા વિશે પણ પૂછવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ જવાબ આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. ગુઆંગઝૂમાં ભારતીય વાણિજ્ય દૂતાવાસે ચીનના દાવાને નકારી કાઢ્યો છે. લિજિયાને કહ્યું, “ચીન-સાઉથ એશિયા એક્સ્પો અંગે, ચીની બાજુએ સંબંધિત પ્રેસ રિલીઝ જારી કરી છે. તમે જે વિશિષ્ટ બાબતો વિશે પૂછ્યું છે તે માટે, હું તમને સક્ષમ અધિકારીઓ સાથે વાત કરવા માટે કહીશ.
