ભારતના શસ્ત્રોની હવે વિશ્વમાં ડિમાન્ડ વધી છે અને અત્યાર સુધી અન્ય દેશો ઉપર નિર્ભર રહેતા ભારતમાં જ શસ્ત્રો તૈયાર થવા લાગ્યા છે અને ભારતીય સંરક્ષણ મંત્રાલયે કહ્યું છે કે ગયા વર્ષની સરખામણીમાં આ વર્ષે 3000 કરોડ રૂપિયાથી વધુની સંરક્ષણ નિકાસ થઈ છે.
દેશમાં 1 લાખ કરોડ રૂપિયાનું સંરક્ષણ ઉત્પાદન થયું છે.
આ વર્ષે સમગ્ર વિશ્વમાંથી LCA-તેજસ, લાઇટ કોમ્બેટ હેલિકોપ્ટર, એરક્રાફ્ટ કેરિયર્સ અને અન્ય વસ્તુઓની માંગ હતી.
ભારતીય સેનાને આધુનિક બનાવવાના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના આત્મનિર્ભર મિશન હેઠળ ભારતમાં મોટાભાગની વસ્તુઓ, શસ્ત્રો અને સાધનોના ઉત્પાદન પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે. તેનાથી ભારતની સરહદોની સુરક્ષામાં વધારો થયો છે. સંરક્ષણ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ એટલે કે 2022-23માં લગભગ 16 હજાર કરોડ રૂપિયાની સંરક્ષણ નિકાસ કરવામાં આવી છે. જે ગયા નાણાકીય વર્ષ કરતાં રૂ. 3000 કરોડ વધુ છે. જ્યારે તે 2016-17ની સરખામણીમાં 10 ગણું વધારે છે.
ભારત હાલમાં 85 થી વધુ દેશોમાં સંરક્ષણ ઉત્પાદનોની નિકાસ કરી રહ્યું છે. ભારતે આખી દુનિયાને બતાવ્યું છે કે તેની ડિઝાઇન, ટેક્નોલોજી અને વિકાસ કેટલો ઉત્તમ છે. હાલમાં દેશની 100 થી વધુ કંપનીઓ અન્ય દેશોમાં સંરક્ષણ ઉત્પાદનોની નિકાસ કરી રહી છે. આમાં હથિયારોથી લઈને એરક્રાફ્ટ, મિસાઈલથી લઈને રોકેટ લોન્ચર સુધીનો સમાવેશ થાય છે.
જે વસ્તુઓની નિકાસ કરવામાં આવી રહી છે તેમાં ડોર્નિયર-228 એરક્રાફ્ટ, 155 એમએમ એટીએજીએસ, બ્રહ્મોસ મિસાઈલ, આકાશ મિસાઈલ સિસ્ટમ, રડાર, સિમ્યુલેટર, એન્ટી-માઈન વ્હીકલ્સ, આર્મર્ડ વાહનો, પિનાકા રોકેટ અને લોન્ચર્સ, હથિયારો, થર્મલ ઈમેજર્સ, બોડી આર્મર ઉપરાંત એવિઓનિક્સ અને અન્ય વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે.
સૈન્ય બાબતોના વિભાગની પાંચમી સકારાત્મક સ્વદેશીકરણ સૂચિ (PIL)માં, 98 એવી વસ્તુઓનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે જેની નિકાસ કરવામાં આવી રહી છે. તેમાં HCS, સેન્સર, હથિયાર અને દારૂગોળો પણ સામેલ છે. આ તમામ સંપૂર્ણપણે દેશમાં બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. અગાઉ પીઆઈએલની યાદીમાં 411 સૈન્ય ઉત્પાદનો હતા. પરંતુ બાદમાં તે વધીને 4666 થઈ ગયો.
વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં, ડિફેન્સ કેપિટલ પ્રોક્યોરમેન્ટ બજેટમાં સ્વદેશી હિસ્સો 68 ટકા હતો. આગામી સમય માટે તે વધારીને 75 ટકા કરવામાં આવી છે. રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહે એરો ઈન્ડિયા શો દરમિયાન આ વાતનો ખુલાસો કર્યો હતો. આ કાર્યક્રમ અંતર્ગત ભારતની સૌથી મોટી હેલિકોપ્ટર ફેક્ટરી ખોલવામાં આવી હતી. લાઇટ યુટિલિટી હેલિકોપ્ટર ત્યાં બનાવવામાં આવી રહ્યા છે.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ નવેમ્બરમાં તેજસ ટ્વીન સીટર ફાઈટર જેટ ઉડાડ્યું હતું. દેશના વડાપ્રધાને ફાઈટર જેટમાં ઉડાન ભરી હોય તેવો આ પ્રથમ પ્રસંગ હતો. આ પછી પીએમ મોદી તેજસની પ્રોડક્શન ફેસિલિટીમાં પણ ગયા હતા. ત્યાં તેની બનાવવાની પ્રક્રિયા પણ જોઈ. આ સિવાય ભારતીય વાયુસેનાના નવા ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટ C-295નો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો.
