વિદેશમાં ભણીને આવતા તબીબને આસાનીથી ભારતમાં તબીબી પ્રેક્ટિસ કરવા મળે છે?

Courtesysocialmedia

નમસ્કાર ગુજરાત ન્યૂઝ.
યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધ વચ્ચે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને લઈને ચર્ચાઓ ચાલી રહી છે. દર વર્ષે ભારતમાંથી હજારો વિદ્યાર્થીઓ મેડિસિનનો અભ્યાસ કરવા યુક્રેન જાય છે. માત્ર યુકે જ નહીં પરંતુ અન્ય ઘણા દેશો છે જ્યાં ભારતના વિદ્યાર્થીઓ હાલમાં મેડિકલનો અભ્યાસ કરી રહ્યા છે. આનું મુખ્ય કારણ દેશની સૌથી અઘરી પરીક્ષાઓમાંની એક ગણાતી NEET પરીક્ષામાં રેન્કનો અભાવ અને વિદેશમાં ઉપલબ્ધ સસ્તા અભ્યાસ છે. જો કે, વિદેશમાં અભ્યાસ પૂર્ણ કરી ચૂકેલા વિદ્યાર્થીઓને ભારતમાં સીધા જ ડોક્ટરેટ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવે તે શક્ય નથી. આ માટે વિદ્યાર્થીઓએ FMGE (ફોરેન મેડિકલ ગ્રેજ્યુએટ્સ એક્ઝામિનેશન) પાસ કરવી પડશે. આ સ્પષ્ટ કરવું એટલું જ જરૂરી છે કે લોકો હાલ સમજ્યા વિના યુક્રેનમાં મેડિકલ ક્ષેત્રે કારકિર્દી બનાવતા ભાવિ તબીબોની મજાક ઉડાવી રહ્યા છે.

શું છે FMGE અને તેને કેટલા માર્કસ એ પાસ કરાય છે ?
FMGE એટલે કે ફોરેન મેડિકલ ગ્રેજ્યુએટ્સ પરીક્ષા NBE (નેશનલ એક્ઝામિનેશન બોર્ડ) દ્વારા દર વર્ષે બે વાર લેવામાં આવે છે. આ પરીક્ષા જૂન અને ડિસેમ્બર મહિનામાં લેવામાં આવે છે. જે વિદ્યાર્થીઓ વિદેશી કોલેજમાંથી મેડિસિનનો અભ્યાસ કરે છે, તેમના માટે ભારતમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ અને દવા (પ્રેક્ટિસ) માટે આ પરીક્ષા પાસ કરવી ફરજિયાત છે. પરીક્ષામાં સફળ થવા માટે, વિદ્યાર્થીઓએ ઓછામાં ઓછા 50% માર્ક્સ મેળવવાના રહેશે. આ પરીક્ષા પાસ કરનારા વિદ્યાર્થીઓને મેડિકલ કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયા (MCI) દ્વારા કાયમી નોંધણી આપવામાં આવે છે.

FMGE પરીક્ષા શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
ઘણા નિષ્ણાતો કહે છે કે વિદેશમાં તબીબી અભ્યાસ માટે, ત્યાંની યુનિવર્સિટીઓ NEET જેવી કોઈ મુશ્કેલ પરીક્ષાનું આયોજન કરતી નથી. ભારતમાં, NEET પરીક્ષામાં સફળ વિદ્યાર્થીઓને પણ સારો રેન્ક મેળવ્યા પછી જ મેડિકલ કોલેજોમાં પ્રવેશ આપવામાં આવે છે. જો કે, વિદેશી યુનિવર્સિટીઓમાં પ્રવેશ મેળવવા માટે માત્ર NEET પરીક્ષા પાસ કરવી પૂરતી છે. બીજી તરફ, ભારતની આરોગ્ય પ્રણાલીના માળખા અને વિદેશી વ્યવસ્થામાં તેની જરૂરિયાતો વચ્ચે ઘણો તફાવત છે. ત્યાંની વસ્તી, મોસમી રોગો વગેરેની સરખામણીમાં ભારતની સ્થિતિ પણ અલગ છે. આ તમામ પરિબળો FMGE પરીક્ષાની આવશ્યકતામાં ઉમેરો કરે છે.

FMGE માં સફળતાની ટકાવારી કેટલી છે?
NBE દ્વારા આયોજિત FMGE એટલે કે ફોરેન મેડિકલ ગ્રેજ્યુએટ્સ પરીક્ષામાં ઉપસ્થિત વિદ્યાર્થીઓની સફળતાની ટકાવારીને જોતાં, પરિણામો ચિંતાજનક લાગે છે. જો આપણે આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો, વિદેશી કોલેજોમાંથી અભ્યાસ કરીને FMGE પરીક્ષા આપનારા લગભગ 80 ટકા વિદ્યાર્થીઓ સફળ થતા નથી.

તમને કયા દેશો ગમે છે?
વિદેશમાં મેડિકલ અભ્યાસ માટે જતા વિદ્યાર્થીઓની પ્રથમ પસંદગી મુખ્યત્વે ચીન, રશિયા, યુક્રેન અને નેપાળ જેવા દેશો છે. આનું કારણ એ છે કે તબીબી શિક્ષણ આ દેશોમાં ભારત કરતાં વધુ સસ્તું છે. જો કે, આ મોટા દેશોમાં અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓની નિષ્ફળતાની ટકાવારી પણ ઊંચી છે. ફ્રાન્સ, કેન્યા જેવા દેશોમાં અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓએ એફએમજીમાં ઉચ્ચ ટકાવારીમાં સફળતા મેળવી છે.

આ દેશોને છૂટ મળી છે !
મોટાભાગના દેશોમાં, દવાનો અભ્યાસ કર્યા પછી આવતા વિદ્યાર્થીઓએ FMGE પરીક્ષામાં સફળ થવું જરૂરી છે. જો કે, એવા કેટલાક દેશો છે જ્યાં અભ્યાસ પૂર્ણ કરનારા વિદ્યાર્થીઓને આ પરીક્ષામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. આ દેશો છે – ઓસ્ટ્રેલિયા, કેનેડા, ન્યુઝીલેન્ડ, યુનાઇટેડ કિંગડમ અને અમેરિકા.